Bilim

Siyasetçilerin Argo Dolu Konuşmaları İşe Yarıyor mu?

Sizi birtakım bahislerde ikna etmesi ve onu desteklemenizi sağlaması gereken bir beşerle sohbet ettiğinizi hayal edin. Size kederini anlatırken sesi giderek yükselse, bağırmaya, gergin ve agresif bir lisan kullanmaya, zıt bir fikir sunduğunuzda hakaret etmeye, sizi aşağılamaya başlasa ne yapardınız?

Bu soruya ‘güzel hoş dinlemeye devam eder, hatta anlattıklarına daha süratli ikna olurdum‘ diyecek var mıdır, bilemem. Lakin bu senaryo sıradan bir sohbet esnasında değil de kalabalık bir miting alanında ya da bol izleyicili bir programda yaşanınca anlaşılan o ki bir noktada işe yarıyor…

Siyasetçiler bu gergin ve kaba lisana sıkça başvuruyor; bu irtibat lisanı kitlelerce de kabul görüyor üstelik… İnsan ister istemez nedenini, nasılını merak ediyor

Tabii ki bu sorunun yanıtını bilim insanları da düşünmüş ve pek çok araştırma yapmışlar. Bu araştırmalara nazaran yanıt insan psikolojisinde gizli…

Anlamak için evvel şuna yanıt verelim; bir insan neden agresifleşir, küfür eder ve kaba konuşur?

Aslında karşılık kolay. Kızgınsak, öfkeliysek, haksızlığa uğramış hissediyorsak lisanımızı denetim etmede zahmet çeker ve kabalaşabiliriz. Küfür etmek ve agresif bir lisanla kaba konuşmak her ne kadar gerçek bir davranış olmasa da, büsbütün hislerimizle bağlantılıdır ve ‘gerçek bir tepki’dir.

İşte bu da, bu çeşit bir bağlantı lisanını kullanan siyasalların işine yarayan kısım aslında. Zira onu dinleyen ve ortak görüşleri paylaşan beşerler, duydukları sözler ortasına karışan küfürleri ve irtibatın genel halini ‘haklı olduğundan emin olan, haksızlığa uğradığı için öfkeli’ birinin ağzından çıkan, hislere dayanan gerçek yansılar olarak değerlendiriyorlar. Daha rahat empati kurup sonlandıkları bir hususa onunla birlikte sonlanan siyasetçiye kendilerini daha yakın hissediyorlar.

Ayrıca yapılan araştırmalar gösteriyor ki bu tipten bir bağlantı lisanı, siyasetçilerin telaffuzlarını daha güçlü hale getirebiliyor.

Fakat husus ikna etmeye gelince işin rengi değişiyor;

Çünkü siyaseten karşısında durulan bir fikrin bir de üstüne uygunsuz bir lisanla, hararetle ve öfkeyle savunulması, dinleyip anlayarak orta noktada buluşulabilmesi ihtimalini ortadan kaldırıyor. Bu sefer tam zıddı bir tesirle mesajın inandırıcılığı kalmıyor; sıkıntı ne anlatıldığından çok nasıl anlatıldığı oluyor. 

Ayrıca bu kaba ve öfkeli lisan ile kullanılan küfürler ve hakaretler, ayrıştırıcı bir lisan olarak yorumlanıyor haliyle. Bu da kutuplaşmaları artırıyor; ayrıca toplumun kimi kesitleri için hakarete varan tabirler, sınıfsal, ırksal ve cinsiyete dayalı ayrımcılığa vararak işi giderek daha makus hale getiriyor.

Günümüz ‘siz-biz’ siyasetinin bu lisanı çokça kullanması, gayenin ikna ya da uzlaşma değil, his sömürüsü ile haklılığa inandırma gayretinden ibaret olduğunu gözler önüne seriyor…

Ancak unutulmamalı ki, milyarlarca insanın yaşadığı bu gezegende, hele de toplumsal ve toplumsal hususlarda tek bir direkt ve tek bir haklıdan bahsetmek mümkün değil. Bu da bize doğuşçu değil kapsayıcı olmanın neden bu kadar kıymetli olduğunu gösteriyor.

Tarafların hengameye tutuşmadığı, toplumsal meselelerin donanımlı siyasetçilerce tahlil odaklı tartışmalara mevzu olacağı, hakaretin, küfrün ve bağırış çağırışların azalarak biteceği bir gelecek temenni ediyor; bu muamelelere daima maruz kalan beşerler olarak biraz huzur diliyoruz.

Kaynaklar: Swearing in Political Discourse: Why Vulgarity Works, The pragmatics of swearing

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu